Lenz

Ειναι απο εκεινες τις φορες που δεν το περιμενεις. Που ερχονται ξαφνικα και σε σημαδευουν γιατι πιανουν το ρυθμο της ζωης σου και περιγραφουν με απολυτη σαφηνεια αυτο που ζεις. Οχι εξωτερικα, αλλα εσωτερικα.

Τη Δευτερα το βραδυ μετα απο προσκληση μιας φιλης που ηθελε οπωσδηποτε να δει μια θεατρικη παρασταση, αποφασισα να παω μαζι της. Κι ετσι βρεθηκα στα παλια κρατητηρια της Κομαντατουρ, ενα χωρο που ενω εδω και χρονια ηξερα πως ειναι ανοιχτος για το κοινο, εν τουτοις δεν τον ειχα επισκεφτει ποτε. Φοβος; Δεος; Αδιαφορια; Μπορει καποιο απο αυτα, αλλα και ολα μαζι.

Φτανοντας στο κτηριο της Εθνικης Ασφαλιστικης στο κεντρο της Αθηνας, ενα απο τα κτηρια κοσμηματα της πολης μας, δεν ηξερα καθολου τι να περιμενω. Μοναχα οτι το εργο που πηγαινα να δω ηταν το Lenz του Georg Buechner, του συγγραφεα του Βοιτσεκ, ενα εργο που αγαπω πολυ και που εχω δει στο θεατρο και στο σινεμα.

Απο την ωρα της εισοδου μου στο χωρο της παραστασης μπηκα σε εναν αλλο κοσμο. Ο χωρος δε μπορει να σε αφησει ησυχο. Κατεβηκαμε στο υπογειο των κρατητηριων της Κομαντατουρ, τα ονοματα των κρατουμενων χαραγμενα στους τοιχους. Ημερομηνιες, γεγονοτα, ποιηματα, σεξουαλικα σκιτσακια. Μια μικρογραφια της ζωης τους τις ημερες που κρατηθηκαν εκει, στο κεντρο της Αθηνας, μεχρι να μεταταγουν στις φυλακες οπου θα εξετιαν τις ποινες τους. Οι πορτες απο θαλαμο σε θαλαμο βαριες, σα μεγαλες στεγανες μπουκαπορτες καραβιου, με ιδιαιτερη φροντιδα ετσι ωστε να μην παρει νερα το καραβι απο ενα μεγαλο κυμα, προφανως επιτουτου βαλμενες για να μην μπορουν να εισελθουν αερια, μια και το υπογειο ειχε σχεδιαστει για αντιαεροπορικο καταφυγιο.

Η παρασταση ηταν μια αποκαλυψη. Το κειμενο, που μου ηταν αγνωστο μεχρι τοτε, περιγραφει τον συγχρονο ανθρωπο με ακριβεια καρδιοχειρουργου. Οι συναισθηματικες μεταπτωσεις, η αποξενωση, αλλα και η αδυναμια ταυτισης με το περιβαλλον, εμψυχο και αψυχο, με αγγιξαν βαθεια. Ο Lenz, ο σπουδαιος δημιουργος, ο φιλος του Goethe, που κατεληξε μισοτρελλος. Μεσα στην τρελλα του διατρεχει ολοκληρη τη ζωη του και φωναζει: συνεπης, συνεπης, συνεπης! Αντιστεκεται στον παστορα που του λεει να προσευχηθει λεγοντας οτι αν ο ιδιος ηταν ο Παντοδυναμος, δε θα αντεχε να βλεπει τον κοσμο να υποφερει. Θα εσωζε...

Στο ξεκινημα της παραστασης ημουν αποστασιοποιημενος. Ο Lenz του Βασιλη Μαργετη με τη Μαρια Πιγκου ως αφηγητρια και τη σκηνοθεσια του Στελιου Κρασανακη, αρχισε να δρα υποδοροια και να τραβα την προσοχη μου ολο και περισσοτερο. Ο Βασιλης Μαργετης εκπληκτικος στο ρολο του οσο περνουσε η ωρα ταυτιζοταν περισσοτερο με αυτον και στο τελος μου ηταν σχεδον αδυνατο να τους ξεχωρισω, αυτον και τον Lenz. Ομολογω οτι δεν ηξερα καθολου τη δουλεια του, αλλα με εντυπωσιασε. Θα τον παρακολουθω απο δω και περα. Η Μαρια Πιγκου ηταν επισης πολυ καλη στο ρολο της αφηγητριας. Οσο για τον Στελιο Κρασανακη που εκανε τη σκηνοθεσια και ηταν αυτος που ειχε μαλιστα την ιδεα να ανεβασει αυτη τη νουβελα σε παρασταση, νομιζω οτι πετυχε το σκοπο του και με το παραπανω. Ο τροπος που διδαξε τους ηθοποιους οδηγησαν στο μεγιστο δυνατο αποτελεσμα, ενω τα σκηνοθετικα ευρηματα με το νερο, τη χρηση της μουσικης, την απεικονιση του Θεου σαν κλειδι με ματια, ηταν πολυ λειτουργικα. Τελος η μουσικη του Λαμπρου Πηγουνη συνετελεσε στην επιτυχια. Μονο με ενα βιολι υπογραμμισε τα συναισθηματα και εδεσε πληρως με το υπολοιπο.

Θα κλεισω με ενα αποσπασμα απο το κειμενο που ακομα και σημερα, τρεις ημερες μετα, συνεχιζει να με στοιχειωνει:

Φερόταν πολύ λογικά, μιλούσε με τους ανθρώπους· έκανε όλα όσα έκαναν οι άλλοι, όμως μέσα του υπήρχε ένα τρομακτικό κενό· δεν φοβόταν πια, δεν επιθυμούσε απολύτως τίποτα· αντιμετώπιζε την ύπαρξή του σαν αναπόφευκτο βάρος... κι έτσι συνέχισε να ζει.