Καφές

Ο καφές στην Ελλάδα είναι απίστευτα ακριβός. Οι τιμές στις καφετέριες ξεκινούν από τα 4 ευρώ και μπορεί να φτάσουν σε πολλές περιπτώσεις και τα 6 (!!!). Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και έχει γίνει και ρεπορτάζ για αυτό από ξένα περιοδικά όπως τους Times και τον Guardian που στηλιτεύουν το γεγονός ότι η τιμή του καφέ στο Κολωνάκι είναι σε πολλά σημεία ακριβότερη και από το Champs Elysees.

Οι αιτιάσεις ότι δήθεν ο καφές είναι για τους Έλληνες και έξοδος, άρα οι καφετέριες δικαιολογούνται να χρεώνουν περισσότερο για να καλύψουν την απώλεια εισοδήματός τους από το γεγονός ότι οι πελάτες καταλαμβάνουν ένα τραπέζι παραγγέλνοντας μόνο έναν καφέ, είναι έωλες και απευθύνονται σε αδαείς.

Τι να πουν για παράδειγμα στη Βιέννη, όπου το να πιει κανείς καφέ είναι κοινωνική δραστηριότητα με πολύ μεγάλη ιστορία από την εποχή της πολιορκίας από τους Τούρκους το 1683; Τα καφέ της Βιέννης αποτελούν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι πολιτισμού της πόλης, πολλά από αυτά είναι μέρη συνεύρεσης για πολυάριθμες ομάδες διανοουμένων, και σε πολλά μπορεί κανείς να περάσει ακόμα και όλη την ημέρα του πίνοντας καφέ και διαβάζοντας εφημερίδα, ή απλά ένα από τα βιβλία που πολλά έχουν στις βιβλιοθήκες τους, ακόμα και να χρησιμοποιήσει το laptop για να συνδεθεί στο διαδίκτυο μια και η σύνδεση παρέχεται δωρεάν. Τι να πουν οι καταστηματάρχες εκεί; Δεν έχουν απώλεια εισοδήματος από την πρακτική αυτή των Βιεννέζων; Κι όμως: Ο καφές εκεί στα πιο ακριβά στοιχίζει περίπου 3,5 με 4 ευρώ!

Στην Ελλάδα η ιστορία με τον καφέ και τις καφετέριες είναι μια μεγάλη κλεψιά. Εκμεταλλευόμενοι το γεγονός της έλλειψης ενημέρωσης για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας οι καταστηματάρχες λανσάρησαν διάφορα είδη καφέ διαφορετικά από τον πατροπαράδοτο ελληνικό καφέ με το καϊμάκι και τις φουσκάλες που έπιναν οι παππούδες μας και που στα κατακάθια του μπορούσαν να διαβάσουν το μέλλον, και δημιούργησαν ένα καινούργιο είδος καταστήματος εστίασης, διαφορετικό από το πατροπαράδοτο ελληνικό καφενείο με το τσιγάρο και την πρέφα, ή το ζαχαροπλαστείο των δεκαετιών του '50 και του '60 που ο κόσμος καθόταν να φάει πάστες σοκολατίνες και αμυγδάλου.

Το καινούργιο αυτό μαγαζί εστίασης, που αγκαλιάστηκε από τη νεολαία κυρίως τη δεκαετία του '80 ονομάστηκε καφετέρια ακριβώς για να υποδηλώσει τη σύνδεση με τα ξένα, τη Δύση, από όπου προέρχεται και το είδος του καφέ που λανσαρίστηκε. Και επειδή αυτό το είδος ήταν καινούργιο στην Ελλάδα λανσαρίστηκε σαν είδος πολυτελείας με αποτέλεσμα και τις αυξημένες τιμές, οι οποίες προσέφεραν και ένα μεγάλο περιθώριο κέρδους στον καταστηματάρχη. Βεβαίως επειδή δεν γινόταν ο Έλληνας να ξεχάσει τις συνήθειές του, συνέχισαν να προσφέρουν το λεγόμενο ελληνικό καφέ, τον οποίο παλιότερα ονόμαζαν μάλιστα τούρκικο, αλλά με χαμηλότερη τιμή επειδή δεν ήταν είδος πολυτελείας, μια και ήταν ο καφές που ο κόσμος έπινε μέχρι τότε. Και επειδή ο ελληνικός δεν προσέφερε και τόσο μεγάλο περιθώριο κέρδους ήταν γραμμένος χαμηλά στον κατάλογο έτσι ώστε να μη φαίνεται καθόλου!

Έτσι λοιπόν η ιστορία συνεχίστηκε τα τελευταία τριάντα χρόνια και ο καφές αποτέλεσε και αποτελεί την κότα με τα χρυσά αυγά για τους καταστηματάρχες. Κάθε τρεις και λίγο, επικαλούμενοι μια την οικονομική κρίση, μια τα μεγάλα ενοίκια, μια τις υπέρογκες αμοιβές που πληρώνουν για προστασία από τα διάφορα μπουμπούκια της Ελληνικής κοινωνίας, που πολλές φορές ανήκουν στην Αστυνομία (αλλά αυτό το τελευταίο δεν το λέμε για το φόβο των Ιουδαίων), οι τιμές παίρνουν την ανιούσα και αυτό το βιολί φαίνεται να μην έχει τέλος δημιουργώντας ένα πολύ μεγάλο ερωτηματικό στον τρόπο που καθορίζονται οι τιμές και ποιος τις ελέγχει. Αφήνονται λοιπόν όλοι αυτοί που επωφελούνται από την ακριβή τιμή του καφέ να λυμαίνονται την αγορά και να αισχροκερδούν στην πλάτη της κοινωνίας, των καταναλωτών αλλά και της χώρας γενικότερα, μια και η μοναδική βαριά βιομηχανία μας, ο τουρισμός, πλήττεται βαθύτατα από όλη αυτή την πρακτική.

Σύμφωνα με την ιδεολογία της εξουσίας αυτή τη στιμγή θα έπρεπε η οικονομία της αγοράς να ρυθμίσει από μόνη της την τιμή. Αντίθετα η οικονομία της αγοράς ρυθμίζει την τιμή πάντα προς τα πάνω, γιατί απλούστατα υπάρχουν τα καρτέλ που αποτελούνται από τις εταιρείες που προμηθεύον με καφέ την αγορά, κάτι πανίσχυρες πολυεθνικές, αλλά και τους εγχώριους παίκτες που συνασπίζονται όλοι μαζί μπροστά στο κοινό συμφέρον που είναι η αφαίμαξη της αγοράς.

Και όλοι εμείς τι κάνουμε; Έγινε πέρυσι μια μεγάλη διαμαρτυρία, ένα Σάββατο με αποχή από τις καφετέριες, με αίτημα τη μείωση της τιμής. Ανήκω και εγώ σε αυτούς που είναι δυσαρεστημένοι με την κατάσταση έτσι όπως είναι. Ίσως λοιπόν θα έπρεπε αυτές οι διαμαρτυρίες να συνεχιστούν μέχρι να αναγκαστούν να μας πάρουν σοβαρά υπόψη και να ανατραπεί αυτή η απαράδεκτη κατάσταση.