Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου 2009

Αλέκα Παϊζη


Θυμάμαι ήταν το χειμώνα του 1991, νομίζω πρέπει να ήταν Δεκέμβριος. Είχα ακούσει πολλά για μια παράσταση στο Απλό Θέατρο του Αντώνη Αντύπα. Ο τίτλος της ήταν: "Η διήγηση της υπηρέτριας Τσερλίνε". Τότε ήμουν ακόμα φοιτητής στο Μαθηματικό και παρά το ότι ήμουν καλλιτεχνίζων και αισθανόμουν πολύ οικεία με το θέατρο σαν τέχνη, δεν είχα πάει πολλές φορές να δω παραστάσεις μόνος μου.

Δεν ξέρω πώς αυτή η παράσταση μού είχε κάτσει στο μυαλό, αλλά είχα αποφασίσει να πάω να τη δω. Μάλιστα τότε είχα μια σχέση και με μια κοπέλα και είχαμε πει να πάμε να τη δούμε μαζί. Οι μέρες περνούσαν και δεν το αποφασίζαμε. Έτσι αποφάσισα να πάω μόνος μου. Και βρήκα εισιτήριο στην τελευταία παράσταση, πριν το έργο κατέβει.

Πήγα στο θέατρο την τελευταία στιγμή και με κάποιες τύψεις γιατί είχα πάει μόνος μου αγνοώντας την κοπέλα μου. Το σημείο όπου βρίσκεται το Απλό Θέατρο, πίσω από την Παντειο, τότε ήταν ένα μέρος σκοτεινό και περίεργο. Ήταν πολύ δύσκολο να το βρει κανείς. Φτάνοντας κάθισα σε ένα πολύ στενό κάθισμα και έμεινα, απόγευμα Κυριακής ήταν θυμάμαι, να περιμένω να αρχίσει το έργο. Για το έργο αυτό καθεαυτό δεν ήξερα τίποτα, απλά ότι η παράσταση που είχα πάει να δω ήταν λέει καλή.

Το έργο ξεκίνησε, ήταν ένας μονόλογος μια γυναίκας που την έλεγαν Τσερλίνε, υπηρέτριας μιας βαρώνης. Δε μπορώ να θυμηθώ πολλά από τις λεπτομέρειες του έργου μετά από τόσα χρόνια. Θυμάμαι το όνομα του συγγραφέα: Χέρμαν Μπροχ

Αλλά δε θυμάμαι μόνο αυτόν. Αυτό που μού έχει μείνει από αυτή την παράσταση είναι η Αλέκα Παϊζη. Ήταν αυτή που ενσάρκωσε την υπηρέτρια Τσερλίνε. Τη θυμάμαι έτσι λεπτοκαμωμένη, με εκείνη την ευγενική φυσιογνωμία της αλλά και τη συγκλονιστική της ενέργεια πάνω στη σκηνή να μού μεταδίδει ρίγη συγκίνησης από το μονόλογο του Μπροχ. Θυμάμαι να μην μπορώ να συγκρατήσω τα δάκρυά μου, θυμάμαι όλες μου τις αισθήσεις σε εγρήγορση για να μπορέσω να πάρω από εκείνη την παράσταση όσο περισσότερα μπορούσα. Θυμάμαι επίσης να απορώ πώς γινόταν εκείνη η ηθοποιός, η Παϊζη, με πατημένα ήδη τα 70 από όσο μπορούσα να υπολογίσω, να θυμάται τόσο καλά όλα εκείνα τα λόγια του ρόλου της.

Μετά από τόσα χρόνια ακόμα θυμάμαι την Παϊζη λουσμένη στα φώτα της σκηνής να παίζει με τη φωνή της. Σίγουρα εκείνη η παράσταση ήταν από τα πιο σημαντικά πράγματα που έχω δει στο θέατρο. Είδα την Αλέκα Παϊζη ακόμα μια φορά στο θέατρο, ήταν σε μια παράσταση του Δημήτρη Μαυρίκιου, σε κάποιο θέατρο στην Κυψέλη. Εξέπεμπε πάντα την ίδια μαγεία στη σκηνή, αλλά εκείνη η πρώτη φορά θα μού μείνει αξέχαστη.

Οι ηθοποιοί και οι μουσικοί έχουμε μια πολύ σημαντική ομοιότητα: Η τέχνη μας τη στιγμή που παράγεται ακριβώς εκείνη τη στιγμή πεθαίνει. Είναι όμως παρήγορο όταν καλλιτέχνες σαν την Αλέκα Παϊζη είναι το παράδειγμα ότι αυτός ο κανόνας δεν ισχύει πάντα. Η τέχνη της παραμένει μέσα μου χαραγμένη ανεξίτηλα. Ας είναι ελαφρό το χώμα που τη σκεπάζει.

2 σχόλια:

Amalia είπε...

Άκουσα σήμερα το βράδυ το συγκεκριμένο έργο, σε ηχογραφημένη παράσταση του Απλού Θεάτρου από το 1993 με την Αλέκα Παϊζη. Στο τρίτο πρόγραμμα. Έψαξα να βρω στοιχεία για το έργο και κατέληξα σε σας. Ζήλεψα που είδατε την παράσταση. Κρίμα που δεν πρόλαβα να δω την Αλέκα Παϊζη να παίζει στη σκηνή. Θα σπεύσω να βρω πάντως το κείμενο

hnioxos είπε...

Είδατε τι κάνει το γκούγκλινγκ; Πέφτεις επάνω σε μπλόγκερ που μέχρι και την Αλέκα Παΐζη στο θέατρο είχαν δει. Αυτά είναι και τα καλά του διαδικτύου, μπορεί να βρει κανείς ό,τι θελήσει. Πράγματι είχα δει την Αλέκα Παΐζη στη Διήγηση της Υπηρέτριας Τσερλίνε, μάλιστα ήταν Δεκέμβριος του 1992 και ήταν και η τελευταία παράσταση γιατί μετά το έργο κατέβαινε και παίχτηκε για συγκεκριμένο αριθμό παραστάσεων, μετά ανέβηκε κάτι άλλο. Πραγματικά θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που το είχα δει, αν και αυτή δεν ήταν η μοναδική φορά που είχα δει την Παΐζη στο θέατρο. Την είδα και κάποια χρόνια μετά σε ένα έργο που δε θυμάμαι τον τίτλο του στην Κυψέλη, σκηνοθετημένο από το Δημήτρη Μαυρίκιο. Η εντύπωση ήταν πάρα πολύ ιδιαίτερη για μια ακόμα φορά, η Παΐζη με την παρουσία της φώτισε τη σκηνή, αν και τότε ήταν περίπου 80 χρονών.